Funerali i një nëne burrash jo engjëj - Trapani
Pier Paolo Pasolini (1922 - 1975)
BALADA E NËNAVE
Pyes çfarë nënash keni pasur.
Nëse tani do t’ju shihnin tek punoni
në një botë të panjohur për to,
duke marrë një rrugë të pafund
eksperiencash kaq të ndryshme nga e tyrja,
çfarë vështrimi do të kishin në sy?
Nëse do të ishin aty, ndërsa ju shkruani
pjesën tuaj, konformiste e të stërholluar
ose ja kaloni redaktorëve të mësuar
me çdo kompromis, do ta kuptonin kush jeni?
Nëna frikacake, me drojën e vjetër
në fytyrë, atë që si një e keqe
deformon tiparet në bardhësi
që i mjegullon, i largon nga zemra,
i mbyll në refuzimin e vjetër moral.
Nëna frikacake, të varfëra, të shqetësuara
që bijtë të njohin frikën
për të kërkuar një vend, për të qenë praktikë,
për të mos fyer shpirtra të privilegjuar,
për t’u mbrojtur nga çdo mëshirë.
Nëna mediokre,që kanë mësuar
me perulësinë e vajzave të vogla, për ne,
të vetmen domethënie lakuriqe,
me shpirtra ku bota është mallkuar
për të mos shprehur as dhimbje, as gëzim.
Nëna mediokre që nuk kanë pasur
për ju kurrë një fjalë dashurie,
përveçse një dashuri shurdhërisht memece
prej shtaze dhe me atë ju kanë rritur,
të pafuqishëm për thirrjet e vërteta të zemrës.
Nëna servile, të mësuara prej shekujsh
të ulin pa dashuri kokën
për t’i transmetuar fetusit të tyre
të vjetrin, sekret të turpshëm
të të kënaqurit me mbeturinat e festës.
Nëna servile, që ju kanë mësuar
se si shërbëtori mund të jetë i lumtur
duke urryer atë që si ai është i lidhur ,
siç mund të jetë, duke tradhëtuar, i bekuar
dhe i sigurtë, duke bërë atë që nuk thotë.
Nëna të egra që synojnë të mbrojnë
atë pak që, borgjezët, zotërojnë,
normalitetin dhe rrogën,
gati me zemërim për kë hakmerret
qoftë dhe mbërthyer nga nje vardisje absurde.
Nëna te egra qe ju kanë thënë:
Mbijetoni! Mendoni për vete!
Mos provoni kurrë mëshirë o respekt
për asnjë, ruani brenda jush
integritetin tuaj të shkabës!
Ja pra,frikacake, mediokre, shërbëtore,
të egra, nënat tuaja të varfra!
Që nuk kanë turp t’ju njohin
- në urrejtjen tuaj- vërtetë mendjemëdhenj,
nëse kjo s’është veç një botë me lot.
E pra jeni pjestarë të kësaj bote:
bëhuni vëllezër në pasionet e kundërta
ose botë armike, nga mohimi i thellë
i të ndryshmes: në përgjigje të
dhimbjes së egër e të qenit njerëz.
Perktheu Keti Dibra
Koment nga Parid Turdiu: Njerezit jane bij dhe bija nenash. Te gjitha keto difekte qe permend Pasolini njerezit i kane. Pasolini ua ve fajin nenave prej te cilave erdhen njerezit, por nuk duhet marre literalisht; eshte figure letrare per te prekur shpirtin e lexuesit, i cili eshte teper protektiv ndaj nenes se vet. Per Pasolinin, ketu, nena eshte djepi, shoqeria qe na jep formen te jemi keshtu si jemi. Per lexuesin nena eshte strofulla e vet e ngrohtesise dhe sigurise. Por ne kete bote te eger, shpesh rehati yt jote nenkupton rropatjen e dikujt tjeter, se bota eshte pothuajse nje "zero sum game". Detyra e nenes individuale eshte te mendoje per mbijetesen e pjelles se vet. Nuk ka energji per me shume. Eshte ky nje difekt i nenave te vecanta, i nenes tende, i nenes time? Jo, se ato erdhen nga nena te tjera, te cilat erdhen nga nena te tjera, e keshtu me rradhe deri te nena e majmunit. Natyra biologjike eshte ashtu, si edhe bota njerezore si pjese e biologjise.
Fotografia nga Xhodi Hysa